Het lijkt het politieke spelletje voor Prinsjesdag: het lekken van plannen uit de Miljoenennota. Vrijdag hadden diverse media de hele begroting in handen. In de weken ervoor lekten ook al plannen uit die eigenlijk pas deze dinsdag bekend moesten worden. Waarom lekken politici nog steeds informatie en kan dit zonder consequenties?
Tweede-Kamerlid Wybren van Haga van Belang van Nederland is fel tegenstander van het lekken van begrotingsplannen. ”Bij het ordinair voorkoken van de kabinetsplannen, worden deze vaak heel positief gebracht zonder de nadelen te noemen. Ze worden gelekt om een positief beeld te schetsen voor het kabinet. En wij als Tweede Kamer staan buitenspel omdat de plannen nog niet officieel zijn en we er geen vragen over kunnen stellen.”
Strafbaar feit
Wanneer een Kamerlid een Prinsjesdagstuk lekt, maakt hij zich mogelijk schuldig aan het overtreden van artikel 272 Sr. In dit artikel staat beschreven dat als iemand een geheim lekt waarvan diegene vermoedt dat het uit hoofd van ambt, beroep of wettelijk voorschrift dan wel van vroeger ambt of beroep verplicht is te bewaren, gestraft wordt. De straf is ten hoogste een jaar cel of een geldboete van de vierde categorie, een bedrag van 20.750 euro. Je zou denken dat er dan al meerdere mensen achter de tralies zouden zijn beland. Dit is echter niet het geval, omdat er een bijzonder vervolgingsregime geldt. Dit is in het leven geroepen om ongerechtvaardigde vervolgingen te voorkomen.
Kamerlid betrapt
Als een Kamerlid betrapt wordt op het lekken van de Miljoenennota, dan bepaalt de eigen partij welke straf volgt. In 2009 moest PvdA-Kamerlid Paul Tang toegeven dat hij de stukken gelekt had naar RTL Nieuws. Voor straf mocht hij een maand lang geen woord voeren in de Tweede Kamer. Van Haga vindt dat een Kamerlid er niet zo gemakkelijk vanaf moet komen. ”Inpakken en wegwezen zal de consequentie moeten zijn”, zegt hij.
Embargoregeling
De Tweede Kamer krijgt de vrijdag voor Prinsjesdag de Miljoenennota al in handen. Tot de koning de troonrede voorleest, moeten zij hun mond over de plannen houden. Dit is de embargoregeling. Dankzij deze regeling kunnen politici goed voorbereid commentaar geven op de toekomstige plannen. Lekt er eenmaal een plan, dan mag iedereen ermee aan de haal.
Volgens Van Haga worden veel plannen voor ministers of staatssecretarissen gelekt. ”Ik wil dat de premier hier onderzoek naar laat doen”. Als een bewindspersoon betrapt zou worden op lekken, dan is er volgens Van Haga maar één straf mogelijk: ”Dan moet zo’n minister of staatssecretaris gewoon afreden.”
Pek en veren voorstel bij Begrotingsbehandeling
Tijdens de behandeling van de begroting van het Ministerie van Algemene Zaken in oktober zal Van Haga de premier vragen onderzoek te doen naar lekkende bewindspersonen en met een voorstel komen om lekkende bewindspersonen en Kamerleden met pek en veren uit het parlement te verwijderen.
