Nu de energieprijzen door het dak gaan, is het belangrijker dan ooit dat we onze gebouwde omgeving verduurzamen. Dat lukt alleen als we daarvoor de juiste methoden gebruiken. Het kabinet grijpt echter naar de verkeerde dingen.
Hot topic
‘Duurzaam’ is een trendy woord. Politiek Den Haag laat het te pas en te onpas vallen, om de burger te laten zien hoe verantwoord en klimaatbewust men bezig is. Maar weten de meeste partijen wel wat duurzaamheid echt betekent? Het kabinet laat keer op keer zien dat zij van echt toekomstbestendig verduurzamen weinig kaas heeft gegeten. Maar nu de energieprijzen tot recordhoogte zijn gestegen, is verduurzaming inderdaad een hot topic. BVNL is dan ook zeker voorstander van het verduurzamen van de gebouwde omgeving in Nederland. Energiebesparing is van groot belang, al was het maar om ervoor te zorgen dat mensen niet massaal aan de bedelstaf gaan. Dat de overheid de burger daarbij ondersteunt – niet in de laatste plaats omdat de regering zelf grotendeels schuldig is aan het oplopen van de prijzen – moedigen wij aan. Als dat op de juiste en dus daadwerkelijk duurzame, manier gebeurt. Maar het kabinet is vooral duurzaam voor de bühne. BVNL speelt dat toneelstukje niet mee. Wij willen verantwoord verduurzamen, met echt oog voor de toekomst.
Kip zonder kop
Er zijn miljarden gespendeerd aan verkeerde technieken, zoals biomassa, waarvan bleek dat dat met duurzaamheid weinig te maken had en dus ook nog eens een fortuin kostte. Gelukkig is die strijd ondertussen beslecht en is iedereen ervan overtuigd dat dit een grote fout was. Maar inmiddels wil het kabinet als een kip zonder kop van het gas af, terwijl aardgas juist een duurzame vorm van energie is en het inzetten daarvan in andere landen ook als zodanig wordt aangemoedigd. Bovendien zitten we in Nederland op de grootste gasbel van Europa, waaruit veilig en verantwoord gewonnen kan worden. In plaats daarvan laat het kabinet liever voor miljarden aan gas in de grond zitten en dwingt de burger de kachel lager te zetten en minder te gaan douchen. Het draagvlak voor het Programma Aardgasvrije Wijken, waarbij 64 gemeentelijke proeftuinen zijn aangewezen om van het gas af te gaan, krijgt maar weinig draagvlak. Mensen willen het niet en hebben bovendien het gevoel dat zij weinig te zeggen hebben over de energievoorziening van hun eigen huizen. Hoe denkt de minister heel Nederland van het gas af te krijgen, als niemand daarop zit te wachten? En waarom moet dat überhaupt met alle geweld gebeuren, terwijl we in Groningen energieleveringszekerheid voor het oprapen hebben liggen? BVNL diende, samen met de BBB, eerder al een motie in voor het behoud van de aardgasinfrastructuur, die werd aangenomen. Graag horen wij van de minister hoe deze wordt uitgevoerd.
Faciliteren, maar niet dwingen
Opnieuw lijkt het kabinet haar toevlucht te nemen tot drang en dwang. Onlangs sprak de minister van Klimaat en Energie, Rob Jetten, al van het afsluiten van het gas van hele gemeentes, of zelfs provincies. Dit zou volgens hem misschien ‘onvermijdelijk’ zijn. En ook minister Hugo de Jonge van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening heeft het al over het gedwongen van het gas af halen van de bevolking. BVNL mag hopen dat niet daadwerkelijk tot dergelijke Marxistische maatregelen wordt overgegaan. De overheid moet faciliteren, maar niet dwingen. Wij vernemen dan ook graag hoe de minister denkt eigenaren en verhuurders onder dwang hun gebouwen gasloos te laten maken. Bovendien – en niet in de laatste plaats – zijn de kosten daarvoor enorm. Het van het as halen van een huis kost gemiddeld 40.000 euro. En ook andere verduurzamingsmaatregelen, zoals het isoleren van een huis, zijn kostbaar. Niet iedereen kan dat betalen. Hoe gaat de overheid mensen daarin steunen? En aan de andere kant: hoe gaat voorkomen worden dat publieksgeld verkeerd besteedt wordt, of zelfs oneigenlijk wegvloeit? Geld over de balk smijten is tenslotte allesbehalve duurzaam.
De exploderende energieprijzen worden een groot maatschappelijk probleem. Veel mensen wonen in slecht geïsoleerde huizen en zitten nu al te vernikkelen. Laten we dus zeker inzetten op verduurzaming en iedereen in Nederland stimuleren om te isoleren. Maar laten we ervoor waken dat ‘duurzaamheid’ niet slechts een modeterm wordt voor politici, om goede sier mee te maken. Daarmee laten we Nederland alleen maar in de kou staan.
Lees hier de spreektekst van Wybren van Haga in het debat.
