(Door Hans van Tellingen)
14 april. Witte Donderdag. Premier Rutte hield zijn wekelijkse persconferentie. En hij had slecht nieuws. Het kabinet gaat de belastingen verhogen. Voor de burgers. Maar ook voor de ondernemers. De MKB’ers. De ruggengraat van de samenleving. De groep die enorm heeft geleden de laatste paar jaar. Het kabinet snijdt zichzelf hiermee in de vingers. Sloopt het MKB. En schaadt daarmee de gehele samenleving.
Steunpakketten niet genoeg
Er zijn honderdduizenden MKB’ers die fors in de portemonnee zijn geraakt. Ondernemers, retailers, horecabedrijven en evenementbedrijven werden belet om überhaupt te kunnen ondernemen. En de steunpakketten waren ruim onvoldoende. Werknemers werden (deels) gered met NOW. Want het loon van de medewerkers van de getroffen bedrijven werd deels (dus lang niet volledig) betaald. Maar de overige steun was onvolledig. Ja, er was sprake van TVL, een tegemoetkoming voor de vaste lasten, zoals bijvoorbeeld huur. Maar dat was niet genoeg. En voor sommigen waren er ook andere regelingen. Zoals TONK en TOZO, een tegemoetkoming in de kosten voor de ondernemers die geen inkomen meer hadden. Maar ook dat was niet genoeg. En als jouw levenspartner zelf nog een inkomen had, dan vervielen deze regelingen alsnog. Bij voorbaat al.
Juist florerende bedrijven extra hard getroffen
Met het stopzetten van de mogelijkheid om überhaupt te kunnen ondernemen, heeft de overheid florerende bedrijven in zware problemen gebracht. Dat houdt in dat deze getroffen bedrijven juist veel meer geld moeten krijgen, zoals rasondernemer en kledingretailer Peter ter Horst al in een van zijn blogs aankaartte. De steun was welkom, maar de ondernemer moest op alle fronten inleveren:
- Er werd maandenlang geen managementfee (dat is het loon plus pensioen plus andere uitgaven in een management-bv of houdstermaatschappij) uitgekeerd. Zodat de werkmaatschappij werd ontzien qua uitgaven. Alles werd gedaan om die werkmaatschappij, het eigenlijke bedrijf, te redden.
- Er werd dus privé ingeteerd op spaargeld. Of men at het pensioen op. Of men stak zich in de schulden. Of men verkocht het woonhuis.
- De werkmaatschappij en ook de houdstermaatschappijen teerden in. Het eigen vermogen nam af (of werd negatief) doordat er verlies werd geleden. Of er was sprake van een toename van externe financieringen.
Ondernemers valt niets te verwijten
Steun de ondernemers met terugwerkende kracht alsnog. Dat zou logisch zijn. En fair. Maar dat gebeurt niet. Sterker nog: de MKB’ers worden juist extra hard aangepakt. Met extra belastingen. Het is wonderbaarlijk dat de VVD-premier niet door heeft dat de ondernemers niets valt te verwijten. Zonder retailers, horeca-uitbaters, evenementbedrijven en alle andere ondernemers is het fundament weg uit de samenleving. Zij zijn degenen die het belastinggeld betalen. Zij zijn dé financier van de overheid. Zij vormen de basis van onze (democratische) samenleving. Zij zorgen voor creativiteit. Voor levensgeluk. Zonder ondernemers resulteert er geen stabiele economie. Zonder economie is er geen bloeiende maatschappij. Zonder maatschappij bestaat er geen overheid. Zonder overheid is er geen gezondheidszorg. Alles begint bij de ondernemer. Die ondernemer mag je niet het recht ontnemen om te mogen ondernemen, zonder dat deze ondernemer hier volledig voor gecompenseerd wordt. Zonder ondernemer vervalt de samenleving in totale chaos en gaat deze als geheel, zowel financieel als moreel, failliet. De samenleving moet de ondernemers dankbaar zijn. En dus verdienen de ondernemers alle steun die zij hebben moeten ontberen. Alsnog. Met terugwerkende kracht. Al is het alleen maar omdat zij hun leven lang keurig belasting hebben betaald. Waarvan zij nu een klein gedeelte terug verlangen vanwege ‘gedwongen sluiting’.
Stikstof, klimaat, boeren en energiebeleid
Onze overheid spendeert echter wél miljarden aan stikstof- en klimaatbeleid. Waarvan de positieve gevolgen uiterst twijfelachtig zijn. Daarbij worden boeren onteigend. Stop dit naar socialisme neigend beleid. Is mijn hartenkreet. Is de hartenkreet van vrijwel elke ondernemer.
En die stijgende energieprijzen? De belastinginkomsten stijgen mee als de benzine- en gasprijzen ook omhoog gaan. Maximeer daarom de prijs voor (bijvoorbeeld) Euro loodvrij op bijvoorbeeld € 1,70. En praat verder eens met de Groningers. Een meerderheid wil best wel de gaskraan opendraaien. Maar dan moeten de verdiensten naar Groningen en de Groningers gaan. Alle aardbevingsschade moet uiterst ruimhartig worden vergoed. Zij zijn meer dan een halve eeuw benadeeld door de overheid. Dat moet en kan beter. Dat zeg ik ook als (van origine) Drent en als iemand die zijn studietijd met veel levensgeluk doorbracht in Groningen, nog steeds de tofste studiestad van Nederland.
Rutte: denk aan de bevolking, denk aan de ondernemers
Ik zie een hoop verbeterpunten voor dit kabinet. Het is de vraag of een miljarden verslindend stikstof- en klimaatbeleid veel positief nut heeft. Die toeslagenaffaire mag meteen worden opgelost. De (contraproductieve?) maatregelen van de afgelopen twee jaar pakten rampzalig uit voor de ondernemer. En dat nu de belastingen omhoog gaan voor de reeds lamgeslagen MKB’ers en de bevolking is een mokerslag. Tijd voor wat anders. Tijd om u tegen dit beleid uit te spreken. Vanuit de volledige bevolking. En ook via de politieke weg. Dit is dan ook mijn oproep aan alle partijen, oppositiepartijen en ook de regeringspartijen, om ‘nee’ te zeggen tegen deze schadelijke plannen.
Brancheverenigingen: spreek u uit
Maar ook werkgevers- en werknemersbonden/vakbonden zouden zich kunnen uitspreken. 64% van de beroepsbevolking werkt voor een MKB-bedrijf. Het gaat ons dus vrijwel allemaal aan, vrijwel de hele bevolking. Ook denk ik dat brancheverenigingen zich moeten laten horen. Zoals InRetail. Koninklijke Horeca Nederland. De Vereniging van Evenementenmakers. En dat mag best wel wat ‘duidelijker’ dan in de afgelopen twee jaar. Nederland kan niet zonder MKB’ers. Het kabinet zal dit tot zich door moeten laten dringen. Mijn devies.
Dit blog verscheen op 17 april jl. ook op de site van De Ondernemer.
Hans van Tellingen is sociaal geograaf, BVNL-bestuurslid en directeur/eigenaar van winkelcentrumonderzoeker Strabo bv. Hij is hoofdauteur van ‘Waarom stenen winkels winnen’. Hans schrijft vaak blogs voor De Ondernemer, Elsevier Weekblad, Retailtrends, Vastgoedjournaal, Emerce en vele anderen.
