Per 1 januari 2025 heft het kabinet het handhavingsmoratorium op de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wdba) op. Dit betekent dat de Belastingdienst weer op ‘schijnzelfstandigheid’ mag gaan handhaven en met terugwerkende kracht van maximaal vijf jaar naheffingen mag opleggen. Dit kan ertoe leiden dat ZZP’ers stoppen met hun werkzaamheden en/of deze verplaatsen naar het buitenland. BVNL vreest voor de gevolgen voor onze arbeidsmarkt en de economie.
De afgelopen tien jaar is het aantal zelfstandigen zonder personeel (ZZP’ers) in Nederland enorm toegenomen. Op dit moment zijn er zo’n 1,2 miljoen mensen die zelfstandig zijn en dus niet in loondienst werken. Veel politieke partijen en de media laten het lijken alsof dit voornamelijk laagbetaalde arbeidskrachten betreft zoals maaltijdbezorgers, of arbeidsmigranten in, bijvoorbeeld, de tuinbouw, die slachtoffer zijn van slechte werkomstandigheden en contractuele uitbuiting door werkgevers, maar dat is een vertekend beeld. Een groot deel van ons MKB bestaat uit ZZP’ers en steeds meer mensen, uit verschillende beroepsgroepen, kiezen ervoor om niet langer in loondienst te willen werken. Ook steeds meer zorgprofessionals, leerkrachten en hulpverleners verhuren zich, soms voor langere tijd, aan opdrachtgevers. Maar door het handhaven van de, bovendien gedateerde, Wet DBA, lopen veel mensen straks het risico dat zij hun manier van werken niet kunnen voortzetten. Dit zal aanzienlijke gevolgen hebben voor de toch al krappe arbeidsmarkt in Nederland en daarmee voor onze economie, omdat het ervoor zal zorgen dat veel ZZP’ers hun werk kwijtraken en werkgevers op kosten worden gejaagd.
BVNL vindt dat kwetsbare arbeidskrachten beschermd moeten worden tegen constructies van schijnzelfstandigheid waardoor zij onder slechte omstandigheden en onderbetaald moeten werken. We verzetten ons tegen de wildgroei aan externen bij de overheid, die vaak duurbetaald papier heen en weer zitten te schuiven. Daarom willen we een drastische verkleining van het overheidsapparaat. Daar tegenover staat dat wij ondernemerschap, competentie en de vrijheid om te kunnen werken zoals je dat zelf wilt van groot belang vinden en wij er bovendien op wijzen dat ZZP’ers horen bij een moderne economie en belangrijk zijn voor de arbeidsproductiviteit van Nederland. Het is niet aan de overheid om te bepalen hoe mensen moeten werken en de drang om zoveel mogelijk mensen in loondienst te krijgen is niet meer van deze tijd. Hiermee maakt de overheid opnieuw inbreuk op de vrije (arbeids)markt en dit gaat ten koste van de kwaliteit van de arbeid en de geleverde diensten en goederen en van de ontwikkeling en de winstgevendheid van onze economie. Dat is niet in het belang van Nederland.
Steeds meer ZZP’ers verplaatsen hun kennis, kunde en kapitaal naar het buitenland, omdat het hen in Nederland onmogelijk wordt gemaakt om te werken. Dit kunnen wij ons niet veroorloven, want de komende jaren zal de vraag naar arbeidskrachten in veel sectoren alleen maar groter worden en groeit de behoefte aan competente mensen die hun eigen boontjes doppen. Een flexibele schil van ZZP’ers is onmisbaar voor onze economie en voor werkgevers die gebukt gaan onder de zware lasten en regeldruk die werknemers in loondienst op hen leggen. Controleren op malafide arbeidsconstructies kan ook gericht en onder bepaalde voorwaarden, in plaats van de hele ZZP-gemeenschap in Nederland het vuur aan de schenen te leggen met verouderde en contraproductieve regelgeving. Als we niet willen dat onze economie tot stilstand komt, moet de overheid zich zo weinig mogelijk bemoeien met de professionele keuzes van de hardwerkende Nederlander en misbruik en uitbuiting gericht aanpakken. Alleen zo houden we Nederland aan het werk en draaiende.