Omroep West kwam deze week met een ontluisterend verhaal. Gemeenteambtenaar Wilfred Zielman werd ontslagen, op de fraudelijst bij de Belastingdienst gezet, zat achttien dagen in de gevangenis, werd twee keer veroordeeld voor hacken en fraude en er hangt hem een miljoenenclaim boven het hoofd. Zielman houdt vol dat hij onschuldig is. Hij zou gestraft worden omdat hij misstanden in de gemeente Lopik aan de kaak heeft gesteld. Met medeweten van de burgemeester en wethouder, zo blijkt uit een reconstructie.
De toen 44-jarige Zielman kwam in 2010 in dienst van de gemeente Lopik als rioolbeheerder. Al snel ontdekte hij naar eigen zeggen dat lokale aannemers bevoordeeld werden bij aanbestedingen en dat de regels niet werden nageleefd. Hierover heeft hij meerdere memo’s naar zijn leidinggevende gestuurd. Zo zou een aannemer drie keer zoveel factureren als daadwerkelijk zou zijn verwerkt en worden er werkzaamheden gefactureerd die helemaal nooit zijn uitgevoerd. Volgens Zielman accepteert wethouder Gerrit Spelt (CDA) dit allemaal onder het motto ‘het is een lokaal bedrijf’. Collega’s zeggen dat hij er beter niets over kan zeggen. ‘Als je hier carrière wilt maken, kun je maar beter je mond houden’, wordt hem duidelijk gemaakt. ‘Je wint het toch niet van een wethouder.’
Kapotgemaakt
Na het aankaarten van de misstanden werd Wilfred ontslagen. Medewerkers bespraken per e-mail manieren waarop ze de klokkenluider verder kapot konden maken, zo blijkt uit e-mails die Omroep West heeft ingezien. Door in te loggen onder zijn naam werden hem door anderen strafbare feiten in de schoenen geschoven. ‘Als dit slaagt is het strafbaar feit door Zielman niet meer te ontkennen. Dus van drie kanten wordt hij kapotgemaakt en met een beetje geluk voorgoed tot in zijn graf.’ Burgemeester Laurens de Graaf (CDA) doet aangifte voor de inbreuk in het computersysteem, waarbij hij aangeeft dat het feit vermoedelijk door een oud-medewerker van de gemeente is gepleegd. Een aangifte die zeer serieus wordt genomen, zoals door de e-mailschrijver ook al wordt voorspeld. Wilfred kwam uiteindelijk op de fraudelijst bij de Belastingdienst te staan, werd veroordeeld voor hacken en fraude en hem hangt een claim van 1,1 miljoen euro boven het hoofd.
Ziek verhaal
Wybren van Haga heeft het relaas van Zielman met ‘stijgende verbazing’ gelezen. “Dit is echt een ziek verhaal, wat ieder voorstellingsvermogen te boven gaat”, aldus Van Haga, die stelt dat dit soort praktijken te verwachten zijn in Noord-Korea, maar niet in Nederland. “Valsheid in geschrifte, ambtelijke corruptie met medeweten van de hoogste bestuurders en de klokkenluider die uiteindelijk kapotgemaakt wordt in plaats van dat de misstanden aangepakt worden. Weerzinwekkend en helaas niet opzichzelfstaand.” Van Haga wordt hierin bevestigd door oud-officier van justitie, Piet Bakker.
Rechtsstaat in gevaar
Volgens Bakker zijn de misstanden die Zielman aankaartte zeker geen uitzondering. “Ik denk dat je niet alleen moet inzoomen op de gemeente Lopik”, zegt Bakker tegen Omroep West. “Het is een soort staande praktijk die is ontstaan in Nederland, als het gaat om het aanbesteden van overheidsopdrachten. Het komt met name voor bij de kleinere gemeenten, waar toch duidelijke relaties bestaan tussen politieke bestuurders, ambtenaren en tussen het bedrijfsleven. Onze rechtstaat is daardoor echt in gevaar.” Van Haga wil opheldering van de minister van Binnenlandse Zaken en stelt dat de gemeente Lopik desnoods onder toezicht van de provincie geplaatst moet worden. “Eerst orde op zaken daar. Daarnaast wil ik weten of de CDA-burgemeester en wethouder van Lopik, die van de hoed en de rand wisten, betrokken worden in het onderzoek van de Rijksrecherche. Hangende dat onderzoek worden ze wat mij betreft ook op non-actief gesteld.” Ook wil van Haga dat de minister in gesprek gaat met Zielman en dat klokkenluiders zoals hij eindelijk eens écht beschermd gaan worden. “De vis rot vanaf de kop. Er zijn allerlei regelingen die mogelijkheden bieden om klokkenluiders te beschermen, maar als de organisatie verrot is en dat zelf moet vaststellen, dan is de kans dus groot dat het nooit boven water komt.”
De gemeente Lopik weigert commentaar omdat de zaken ‘onder de rechter’ zijn.
Lees hier de schriftelijke vragen van Wybren van Haga.
Lees ook:
Is Wilfred klokkenluider of fraudeur? ‘Gemeente heeft mijn leven tot een hel gemaakt.’ (Omroep West)
Klokkenluiderschandaal staat niet op zichzelf. ‘Rot zit binnen de overheid.’ (Omroep West)
